Back Tennessee Afrikaans ቴነሲ Amharic Tennessee AN Tennesīeg ANG تينيسي Arabic تينيسي ARY تينيسى ARZ Tennessee suyu Aymara Tennessi Azerbaijani تنسی ایالتی AZB
 | Esti artículu o seición necesita referencies qu'apaezan nuna publicación acreitada, como revistes especializaes, monografíes, prensa diaria o páxines d'Internet fiables. |
.jpg)
Tennessee (chéroqui: ᏔᎾᏏ ta-na-si) ye un estáu de la rexón suroriental de los Estaos Xuníos d'América. Tien una estensión de 109.247 km², y llenda con Kentucky al norte, con Virxinia al noreste, con Carolina del Norte al este, con Georgia, Alabama y Mississippi al sur, con Arkansas al oeste y con Missouri al noroeste. La fastera oriental del estáu ocúpenla los Apalaches, mentantu que'l ríu Mississippi fai de llende estatal occidental. La so capital y ciudá principal ye Nashville (660.388 habitantes), siguida de cerca no que cinca en población por Memphis, que tien 652.717 habitantes.
L'estáu de Tennessee tien los sos raigaños na Asociación Watauga, un pactu de frontera robláu en 1772 qu'aveza a considerase como'l primer gobiernu constitucional al oeste de los Apalaches. L'actual Tennessee yera inicialmente parte de Carolina del Norte, y dempués parte del Territoriu del Suroeste. Tres de convertise n'estáu, foi almitíu na Xunión como decimosestu estáu de so el 1 de xunu de 1796. Foi, de los estaos sureños, el caberu n'abandonar la Xunión y xunise a la Confederación cuando estalló la Guerra de Secesión en 1861. Ocupáu polos xunionistes dende l'añu siguiente, foi'l primer estáu en ser realmitíu na Xunión tres de la firma de la paz.
Tennessee aportó más soldaos al exércitu confederáu que dengún estáu sacante Virxinia, y más soldaos al exércitu unionista que'l restu de los estaos confederaos xuntos. Demientres la Reconstrucción, na posguerra civil, hebo una actividá política partidista importante y percompetitiva nel estáu, pero tras la llegada al poder de los demócrates finando la década de 1880 aprobáronse delles lleis qu'escluyeron a la mayoría de la población afroamericana y a munchos blancos probes del derechu al votu. Esto fizo que la competencia política partidista amenorgara enforma hasta l'aprobación, a mediaos del sieglu XX, de la llexislación federal de derechos civiles. Nel sieglu XX Tennessee pasó de ser una economía puramente agraria a una más diversificada, axudada pola inxente inversión federal al traviés de l'Autoridá del Valle del Tennessee (Tennessee Valley Authority) y de les inversiones na ciudá d'Oak Ridge. Esta foi escoyida pa establecer les instalaciones d'arriquecimientu d'uraniu del Proyeutu Manhattan, ayudando poro a construyir les primeres bombes atómiques de la historia.
Les principales industries del estáu inclúin les agrícoles, les manufactureres y les turístiques. El cultivu de soxa y la cría d'aves de corrolada y ganáu bovín son les principales actividaes del sector primariu, mentantu que nel secundariu rescamplen la fabricación de productos químicos, equipamientos pal tresporte ya equipamientos llétricos. Al este del so territoriu asitiase'l parque nacional más visitáu de los Estaos Xuníos, el Parque nacional de los Grandes Montes Fumientos, y una parte del Senderu de los Apalaches (Appalachian Trail) percuerre la llende ente l'estáu y Carolina del Norte. Otros destinos turísticos importantes son l'acuariu de Tennessee (Tennessee Aquarium) en Chattanooga, el Muséu y Salón de la Fama de la Música Country (Country Music Hall of Fame and Museum) en Nashville, la residencia (Graceland) y la tumba d'Elvis Presley y el Muséu Nacional de los Derechos Civiles (National Civil Rights Museum) en Memphis, y la destilería de Jack Daniel's en Lynchburg.